Górska pogoda nie bez powodu budzi respekt nawet najwytrawniejszych alpinistów. Może się drastycznie zmienić w ciągu kilkunastu minut, nie pozostawiając wędrowcom czasu na zejście do schroniska. O tym, że burze w górach są bardzo niebezpieczne, nie trzeba nikogo przekonywać – a jednak nie zawsze udaje się ich uniknąć. Rozmiar nie ma większego znaczenia, jeśli chodzi o burze – Tatry mogą być równie niebezpieczne, co znacznie niższe Góry Świętokrzyskie czy łagodne bieszczadzkie połoniny, dlatego warto poświęcić kilka minut na przeczytanie tego tekstu, by wiedzieć, jak się zachować podczas burzy w górach.
Burza w górach – podstawowe informacje na temat pogody
Choć burza w górach lubi pojawiać się niespodziewanie dla wędrowca, to jednak często są w stanie przewidzieć ją prognozy pogody. Gdy więc rano wyglądasz przez okno i widzisz piękne słońce, nie zakładaj od razu, że taki stan potrwa przez cały dzień – zapoznaj się z prognozami, i to najlepiej nie na jednym, ale na kilku portalach.
Miej na uwadze, że burze w Tatrach czy w innych górach – tak polskich, jak i zagranicznych – mogą być naprawdę niebezpieczne i nie warto ryzykować, wybierając się w trasę za wszelką cenę. Nawet jeśli specjalnie na ten termin wziąłeś urlop to lepiej spędzić go na innego rodzaju aktywności, jeśli prognozy ostrzegają przed możliwością burzy.
Jak uniknąć burzy w górach?
Znajomość podstawowych praw fizyki może nas uchronić nie tylko przed wiarą w teorie spiskowe, ale także przed konsekwencjami zjawisk naturalnych – a takim właśnie jest burza w górach (Tatry, Karkonosze czy Beskidy – bez znaczenia, wszędzie prawa fizyki działają tak samo).
Ciepłe powietrze unosi się do góry, a tam spotyka się z zimnym. Jeśli dzieje się to gwałtownie – bo np. mamy upały – wówczas powstają wyładowania atmosferyczne. Aby uniknąć prawdopodobieństwa natknięcia się na burzę, warto wyruszać na szlak jak najwcześniej rano – istnieje większa szansa, że skały i powietrze nie zdążą zagrzać się aż tak, by przyczynić się do powstania burzy.
Burza w górach – jak się zachować?
A kiedy jednak zaskoczy nas burza w górach, jak się zachować? Przede wszystkim nie panikować. Zabezpiecz telefon przed zalaniem – może się przydać. Przestań posługiwać się kijami. Nie dotykaj łańcuchów. Zejdź z metalowych schodków i podestów. Nie wchodź do wody (rzeki, źródła). Jeśli jesteś względnie blisko schroniska lub innego bezpiecznego miejsca znajdującego się w dolinie, spróbuj do niego dotrzeć, zachowując ostrożność przy poruszaniu się po mokrym podłożu. Unikaj odsłoniętych przestrzeni, ale i nie siadaj pod drzewami.
Jeżeli do schronienia jest daleko, a burza rozszalała się na dobre, postaraj się zmniejszyć szansę na trafienie piorunem. Możesz wykorzystać plecak jako sposób izolacji od podłoża – usiądź na nim, trzymaj głowę i ramiona nisko. Najlepiej jak to możliwe, osłoń się przed zimnem i deszczem.
Pierwsza pomoc przy porażeniu piorunem
Wiesz już, jak się zachować, gdy zaskoczy Cię burza w górach – jednak co robić, gdy ktoś zostanie porażony piorunem? Przede wszystkim natychmiast wezwij pomoc i upewnij się, że sam jesteś bezpieczny. Odsuń poszkodowanego od wszystkich niebezpieczeństw wymienionych wyżej. Osobę nieprzytomną ułóż w pozycji bocznej ustalonej i w miarę możliwości zabezpiecz przed zimnem oraz chłodem. Jeśli nastąpiło zatrzymanie krążenia, wykonuj resuscytację do momentu przybycia pomocy lub wyczerpania Twoich sił.